اورانوس ممکن است دو قمر ناشناخته داشته باشد
فضاپیمای وویجر ۲ ناسا، ۳۰ سال پیش از کنار اورانوس پرواز کرد، اما محققان هنوز در حال دریافت و بررسی داده‌های گردآوری شده هستند.
فضاپیمای وویجر ۲ ناسا، ۳۰ سال پیش از کنار اورانوس پرواز کرد، اما محققان هنوز در حال دریافت و بررسی داده‌های گردآوری شده هستند.
یک مطالعه جدید از سوی محققان دانشگاه آیداهو نشان می‌دهد ممکن است دو قمر کوچک که قبلا کشف نشده‌اند، نزدیک دو حلقه این سیاره گردش کنند.
راب چانسیا، دانشجوی دکترای دانشگاه آیداهو، در حالی‌که عکس‌های قدیمی حلقه‌های یخی اورانوس را که چند دهه پیش وویجر ۲ ثبت کرده است بررسی و الگوهای کلیدی روی حلقه‌ها را نشانه‌گذاری کرد. او متوجه شد مقدار ماده حلقه آلفا -یکی از روشن‌ترین حلقه‌های اورانوس- به‌صورت دوره‌ای تغییر می‌کند و در قسمت مشابهی در همسایگی حلقه بتا الگوی به مراتب امیدوارکننده‌تری مشاهده نمود.
«هنگامی‌که شما به این الگو در مکان‌های مختلف، اطراف حلقه نگاه می‌کنید، طول موج‌های مختلفی را مشاهده می‌کنید، که اشاره به چیزی در حال تغییر در اطراف حلقه دارد. عاملی موجب شکسته شدن تقارن [در حلقه‌ها] می‌شود». این گفته از مت هدمن، استادیار فیزیک دانشگاه آیداهو است که با چانسیا برای بررسی یافته‌ها همکاری می‌کرد. نتایج آنها در آسترونومیکال ژورنال منتشر خواهد شد و پیش‌نویس آن نیز روی سایت آرکایو قرار گرفته است.
چانسیا و هدمن به‌خوبی بر فیزیک حلقه‌های سیاره‌ای تسلط دارند. هر دو، حلقه های زحل را با استفاده از داده‌های فضاپیمای کاسینی ناسا که در حال حاضر در مدار سیاره زحل است مطالعه کرده‌اند. داده‌های کاسینی، ایده‌‌های جدیدی را در مورد چگونگی رفتار حلقه به ارمغان آورده است. یک کمک هزینه پژوهشی از ناسا به چانسیا و هدمن اجازه داد به بررسی داده‌های وویجر ۲ از اورانوس، در یک سبک جدید بپردازند. به‌خصوص، آنها اختفاهای رادیویی -زمانی‌که ویجر 2 از میان حلقه‌ها امواج رادیویی‌ای فرستاد که قرار بود بعدا بر روی زمین دوباره آشکار شوند- و اختفاهای ستاره‌ای، یعنی؛ زمانی‌که نور درخشش ستارگان پس‌زمینه را از میان حلقه‌ها اندازه‌گیری کرده بود، تحلیل کردند کمک نمود که مقدار ماده‌ای که در حلقه‌ها وجود دارد آشکار شود.
آنها دریافتند این الگو در حلقه‌های اورانوس، مشابه ساختارهای مرتبط با قمرهای زحل در حلقه‌هایش است که به نام اثرات ماهک یا قمرهای کوچک شناخته می‌شود.
محققان تخمین می‌زنند ماهک‌ها فرضی در حلقه‌های اورانوس ۴ تا ۱۴ کیلومتر قطر دارند و به کوچکی تعدادی از قمرهای شناسایی شده زحل هستند، اما از قمرهای شناخته شده اورانوس کوچک‌ترند. قمرهای اورانوس به سختی نشانه‌گذاری می‌شوند. چرا که سطحشان از مواد تیره ساخته شده است.
هدمن چنین اظهار داشت: «ما هنوز این قمرها را ندیده‌ایم، اما بر اساس این ایده، به قمرهایی با اندازه بسیار کوچک نیاز است تا چنین ویژگی‌هایی ایجاد شود و تصویر آنها می‌تواند به راحتی از دست رفته باشد.» او همچنین افزود: «تصاویر وویجر به اندازه‌ای حساس نبود که به راحتی بتوان این قمرها را دید.»
هدمن می‌گوید یافته‌های آنها می‌تواند به توضیح برخی از ویژگی‌های حلقه اورانوس که در مقایسه با زحل به طرز عجیبی باریک هستند، کمک کند. قمرهای کوچک، اگر وجود داشته باشند، ممکن است به عنوان قمرهای چوپان به حفظ حلقه‌ها از پخش شدن کمک کند. ۲ قمر از ۲۷ قمر شناخته شده اورانوس، افلیا و کوردلیا به عنوان قمر چوپان حلقه‌ی اپسیلون اورانوس عمل می‌کنند.
چانسیا گفت: «مساله پایداری حلقه‌های باریک از زمان کشف سیستم حلقه‌های اورانوس در سال ۱۹۷۷ مطرح بوده است و از سوی بسیاری از مکانیک‌دانان کار شده است. من بسیار خوشحال خواهم شد اگر این پیشنهاد قمرهای کوچک به واقعیت بپیوندد و ما بتوانیم از آنها برای نزدیک شدن به راه حل استفاده کنیم.»
چانسیا و هدمن ادامه دادند که تایید این‌که آیا قمرهای کوچک واقعا وجود دارند یا نه، به کمک تصاویر تلسکوپ یا فضاپیما برای محققان دیگر باقی خواهد ماند. آنها بررسی الگوها و ساختارها را در حلقه‌های اورانوس ادامه خواهند داد که به کشف بیش‌تر اسرار این سیاره کمک می‌کند.
ترجمه: الهام موسس غفاری / مجله نجوم
ویراستار: احسان یوسفی
منبع: phys.org
